Geert Timmermans is stadsecoloog bij de gemeente Amsterdam. Hij houdt zich bezig met de natuur en de biodiversiteit in de stad Amsterdam. We kennen hem ook van de natuurfilm ‘De Wilde Stad’. De film toont de stad vanuit een nieuw perspectief, namelijk van de wilde dieren en ongerepte natuur. Daarnaast adviseert Geert over hoe RESILIO-daken het beste bijdragen aan de biodiversiteit in de stad. Hij vertelt welk effect groene daken hebben op de biodiversiteit in de stad én welke planten hij selecteert voor de daken die nog gebouwd worden. En waarom hij juist voor deze planten kiest.
“We hebben heel veel platte daken in Amsterdam. Stel je voor dat die allemaal groen worden. Dan levert dat een ongelofelijke bloemenzee op.”
Op welke manier dragen groene daken bij aan de biodiversiteit in de stad?
Het gaat slecht met de biodiversiteit wereldwijd en zeker ook in Nederland. Dus als je als stad of als land een steentje kan bijdragen door de biodiversiteit robuuster te maken, dan is dat mooi meegenomen. Daarnaast biedt het groen allerlei voordelen, zoals het verminderen van hittestress, het voorkomen van wateroverlast én mensen worden gelukkiger van groen in de stad. Er zijn allerlei studies verricht die laten zien dat mensen die leven in een groene omgeving minder vaak ziek zijn, sneller genezen en mensen worden ook vrolijk als ze richting hun werk rijden en ze de vogels horen fluiten. Ook kan je de invloed van de seizoenen goed zien op een groen dak. En deze beleving heeft ook een positief effect op de mens. Als je alles bij elkaar optelt, biedt het alleen maar voordelen!.”
“Op een dak kan het heel droog of juist heel nat zijn, maar ook heel heet of winderig. Die planten moeten dus wel body hebben, dat ze niet meteen het loodje leggen.”
Waar let je op bij het uitkiezen van de planten voor de RESILIO-daken?
“We willen met inheemse planten werken. Inheems betekent: planten en struiken die van nature in Nederland groeien. Die zijn het beste bestand tegen ons klimaat en ze passen in ons ecosysteem, dan hebben ze het grootste effect op de biodiversiteit. Een ecosysteem ontstaat in een eeuwenlang proces tussen planten, insecten en grotere dieren. Ik heb nu een lijst samengesteld van planten die geschikt zijn voor op de daken. Planten die je ook in onze weiden terug kan vinden, of in onze bossen. Daarbij heb ik vooral gekeken naar planten die goed tegen extreme weersomstandigheden kunnen. Op een dak kan het heel droog of juist heel nat zijn, maar ook heel heet of winderig. Die planten moeten dus wel body hebben, zodat ze niet meteen het loodje leggen. Hoewel ze natuurlijk water krijgen uit de blauwe laag (die onder de groene laag op het dak ligt). Hierin wordt het water opgeslagen. Maar er zijn natuurlijk momenten dat dat water niet beschikbaar is. Dan moeten ze niet meteen het kopje laten hangen. Ik heb naar planten gekeken die vooral in schrale omstandigheden het goed doen. ‘Schraal’ betekent dat er weinig voedsel beschikbaar is. Dat heb je eigenlijk op het dak. Je hebt daar ongeveer 6 tot 8 centimeter voedingsbodem, de dikte waar de wortels van de planten in kunnen groeien.”
“Als het dak een dikkere voedingsbodem heeft is het interessant om er wat hogere planten en struiken op te zetten. Dat is misschien juist weer een leuke voedselbron voor vogels, waar bessen en vruchten vanaf geplukt kunnen worden, maar het kan ook een goede broedplek zijn.”
Hoe zit het met de RESILIO-daken? Krijgen de daken in de verschillende wijken ook verschillende soorten planten?
“Je zou Amsterdam kunnen zien als één groot district. We kijken dus niet of de daken dichter bij bijvoorbeeld het Oosterpark of Flevopark liggen. Dus we passen daar dan niet de beplanting op aan. Dat is niet nodig. We kijken meer naar hoeveel zon is op een dak, de dikte van de voedingsbodem en de beschikbaarheid aan water. Dat zijn de belangrijkste onderdelen om een dak in te richten. Als het dak een dikkere voedingsbodem heeft is het interessant om er wat hogere planten en struiken op te zetten. Dat is misschien juist weer een leuke voedselbren voor vogels, waar bessen en vruchten vanaf geplukt kunnen worden, maar het kan ook een goede broedplek zijn. En door die hoge planten zou je misschien vanaf de straat wel wat groen kunnen zien. Maar dat is ook afhankelijk van de hoogte van het dak.”
“Dat natuurinclusieve, de stad voor mens, dier en plant, dat is eigenlijk waar we mee bezig zijn.”
Welke bijdrage hebben de daken aan de biodiversiteit in de stad?
“Er bestaat een ecologische structuur in Amsterdam. Dat betekent dat het groen en water in de stad op een bepaalde manier met elkaar verbonden zijn. En dat dieren daar optimaal van kunnen profiteren. Die structuur is nu voor dieren die op de grond leven, zoals egels en boommarters. Maar we zijn ook bezig met een soort ecologische structuur op hoogte die kijkt naar het effect van de daken, de balkons en groene gevels. Dat je een route op die platte daken ontwikkelt die een verbinding vormt voor vogels en andere dieren. Dat natuurinclusieve, de stad voor mens, dier en plant, dat is eigenlijk waar we mee bezig zijn.”
“Het mooiste zou zijn als alle daken die al bestaan groen worden gemaakt en alle nieuwe daken die gebouwd worden standaard een groen dak krijgen. Hierdoor creëer je een hele hoop extra openbare ruimte in de stad, die goed is voor de biodiversiteit en de mensen!”
Binnenkort gaat Geert zich buigen over het eerste zaaiplan en dakontwerp van het dak aan de Sparrenweg in de Oosterparkbuurt, het eerste dak dat aan de beurt is. We zullen hem daarna nog een keer spreken, we zijn benieuwd naar zijn verhaal!